Khi ảnh hưởng của Internet ngày càng tăng lên, sự phổ biến của các trò gian lận trực tuyến cũng vậy. Có những kẻ lừa đảo đưa ra đủ cách khác nhau để gài bẫy nạn nhân trực tuyến – từ các cơ hội đầu tư giả mạo cho đến các cửa hàng trực tuyến – và Internet cho phép họ hoạt động từ bất kỳ nơi nào trên thế giới một cách ẩn danh. Khả năng phát hiện các trò gian lận trực tuyến là một kỹ năng quan trọng cần có khi thế giới ảo đang ngày càng trở thành một phần của mọi khía cạnh cuộc sống của chúng ta. Các mẹo dưới đây sẽ giúp bạn xác định các dấu hiệu cho thấy một trang web có thể là lừa đảo.
Mục lục bài viết
1/ Nhận thức chung: Không gì là cho không cả, đừng vội vàng tin:
Khi tìm kiếm hàng hóa trực tuyến, một hợp đồng lớn có thể rất hấp dẫn. Một chiếc túi Gucci hay một chiếc iPhone mới với giá chỉ bằng một nửa? Ai lại không muốn có được một thỏa thuận như vậy? Những kẻ lừa đảo cũng biết điều này và cố gắng tận dụng thực tế.
Nếu một giao dịch trực tuyến có vẻ quá tốt để trở thành sự thật, hãy suy nghĩ kỹ và kiểm tra lại mọi thứ. Cách dễ nhất để làm điều này là chỉ cần xem cùng một sản phẩm tại các trang web cạnh tranh (mà bạn tin tưởng). Nếu sự khác biệt về giá là rất lớn, tốt hơn là bạn nên kiểm tra kỹ phần còn lại của trang web.
2/ Kiểm tra các liên kết đến các trang mạng xã hội của một trang web:
Phương tiện truyền thông trên mạng xã hội là một phần cốt lõi của các doanh nghiệp thương mại điện tử ngày nay và người tiêu dùng thường mong đợi các cửa hàng trực tuyến có sự hiện diện của phương tiện truyền thông trên mạng xã hội. Những kẻ lừa đảo biết điều này và thường chèn logo của các trang mạng xã hội trên trang web giả mạo của họ. Kiểm tra kĩ những đường dẫn này trên một trang web giả mạo thường cho thấy chức năng này hoặc những đường dẫn này thậm chí không hoạt động.
Các nút xã hội có thể dẫn đến trang chủ của trang web, một hồ sơ trống hoặc không ở đâu cả. (Những) kẻ lừa đảo thường quá lười biếng để thực sự triển khai Facebook, Twitter hoặc Instagram dành riêng cho trang web giả mạo của họ (hoặc không muốn có một nơi để công khai việc xấu được lan truyền). Nếu có tài khoản mạng xã hội đang hoạt động, hãy xem nhanh xem có bài đăng nào không. Thông thường, nếu trang web là lừa đảo, người dùng bị lừa thường sẽ công khai lên tiếng bình luận sẽ giúp cho bạn nhận biết!
3/ Kiểm tra Điều khoản & Chính sách:
Những kẻ lừa đảo thường sử dụng văn bản copy được để họ dán vào trong các trang như “Giới thiệu về chúng tôi”, “Điều khoản & Điều kiện Chính sách vận chuyển” và “Chính sách trả hàng” để tạo vẻ chuyên nghiệp. Nếu bạn thấy rằng những trang này không tồn tại hoặc có chất lượng kém (chẳng hạn như chúng có lỗi chính tả), hãy suy nghĩ kỹ về việc mua sắm trên trang web! Bạn có thực sự nghĩ rằng một doanh nghiệp sẽ đưa ra văn bản không đầy đủ hoặc cẩu thả nếu nó là hợp pháp?
4/ Lợi dụng tên nhãn hàng thương hiệu:
Rất nhiều trang web lừa đảo lợi dụng các tên thương hiệu chẳng hạn như Adidas, Chanel, Apple, Vietcombank, Techcombank… kết hợp với các từ như ‘giảm giá’, ‘giá rẻ’, ‘giảm giá’ và thậm chí ‘miễn phí’ để thu hút khách qua các công cụ tìm kiếm. Các thương hiệu thường không thích nhìn thấy sản phẩm của họ được bán thông qua các loại cửa hàng trực tuyến này. Các thương hiệu cao cấp hiếm khi hoặc không bao giờ bán sản phẩm của họ hoặc giảm giá lớn. Tương tự như vậy, hầu hết các cửa hàng trực tuyến nghiêm túc đều bán nhiều nhãn hiệu và không ràng buộc họ với một nhãn hiệu nhất định
Hãy chú ý đến giao diện của các trang web này. Các trang web hợp pháp có biểu trưng và hình ảnh chất lượng cao, vì các thương hiệu muốn gây ấn tượng với bạn bằng sản phẩm của họ. Những kẻ lừa đảo thường ăn cắp nội dung như hình ảnh và mô tả sản phẩm từ nhiều nguồn khác nhau. Điều này có thể có nghĩa là giao diện của một trang web có thể trông không chuyên nghiệp, với định dạng trông kỳ quặc hoặc hình ảnh có độ phân giải thấp.
5/ Kiểm tra độ tín nhiệm:
Logo tin cậy là một phương pháp xác minh của bên thứ ba cho một cửa hàng trực tuyến. Ví dụ, chúng chỉ ra bảo mật hoặc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Tuy nhiên, các trang web lừa đảo cũng sử dụng chúng mà không được phép. Ví dụ: họ có thể có hình ảnh của dấu tin cậy trên trang web mà không thực sự được xác minh, có nghĩa là họ đang sử dụng sai biểu tượng và gây hiểu lầm cho bạn!
Một ví dụ về dấu tin cậy là của “Hệ thống quản lý thương mại điện tử” thuộc “Bộ Công Thương” tại online.gov.vn. Nếu bạn thấy biểu tượng của Bộ Công Thương trên trang web mà bạn lo lắng, hãy thử nhấp vào biểu tượng đó! Nếu bạn thấy rằng chức năng này không hoạt động, hãy truy cập online.gov.vn và kiểm tra xem họ có phải là người dùng con dấu tin cậy được chứng nhận hay không.
6/ Kiểm tra tên miền:
Một số trang web nhất định sẽ cố lừa bạn nghĩ rằng chúng là trang web chính thức của các thương hiệu có tiếng tăm đã biết, mặc dù chúng không liên quan đến công ty thực tế. Đảm bảo rằng tên miền (địa chỉ của trang web) đúng như mong đợi, đặc biệt nếu nhấp vào liên kết. Ví dụ: tên miền thực của thương hiệu có thể là brand. com, trong khi trang web giả mạo có thể sử dụng các biến thể như brand. net, brand. org, brand. xyz, brand. biz, brand. online và hơn thế nữa (Mà mình đã chia sẻ ở những bài trước).
Bạn vẫn không chắc chắn tin vào đâu? Một giải pháp dễ dàng là dành thời gian để tìm kiếm về trang web cụ thể ấy thông qua công cụ tìm kiếm ngoài Google ra chúng ta còn có thể tìm trên MyWOT. com, Scamadviser. com, Chongluadao.Vn, TinNhiemMang.Vn, BungBinh.vn, Scamvn. com. Nếu bạn nhận được email hoặc tin nhắn yêu cầu bạn nhấp vào một liên kết, thì bạn nên tự điều hướng thủ công đến trang web chính thức mà bạn biết để đảm bảo rằng bạn sẽ không vào một trang web giả trong email hoặc tin nhắn ấy.
7/ Kiểm tra độ tuổi tên miền
Bạn có thể kiểm tra các trang web trên scamadviser. com để biết trang web đó có độ tuổi như thế nào. Thông tin khác cũng được thu thập về miền, chẳng hạn như miền đã được đăng ký trong bao lâu.
Những tên miền đã được đăng ký trong thời gian ngắn, chẳng hạn như một năm, có thể đáng ngờ vì những kẻ lừa đảo không đầu tư nhiều tiền vào trang web của họ. Họ mua các tên miền có thời hạn sử dụng ngắn để giảm thiểu chi phí. Các trang web được tạo gần đây và có thời hạn sử dụng ngắn có nhiều khả năng có thể là lừa đảo.
8/ Kiểm tra đánh giá của người dùng hoặc mua hàng có đáng tin cậy không?
Cửa hàng trực tuyến thường sử dụng một số hệ thống đánh giá của người dùng hoặc mua hàng – đó thường là một dấu hiệu tốt. Tuy nhiên, có một số hệ thống đánh giá tốt và một số thì lại không. Kiểm tra xem hệ thống đánh giá có tuân thủ “Tiêu chuẩn Chứng nhận Đánh giá” hay không, có nghĩa là trang web không thể xóa hoặc chỉnh sửa các đánh giá mà không có lý do chính đáng.
Nhiều trang web giả mạo có phần Đ”ánh giá” hoặc “Chứng thực” chứa đầy các đánh giá tích cực “giả mạo”. Chúng chứa tên ngẫu nhiên của vài người, sử dụng hình ảnh được lấy từ các nguồn ngẫu nhiên và nội dung thường được sao chép từ các trang web khác. Vì vậy, không nên dựa vào các đánh giá trên trang web một mình. Các trang web như Scamadviser, TrustPilot, MyWOT và những trang khác cho phép người dùng để lại đánh giá mà các công ty không thể xóa hoặc chỉnh sửa. Kiểm tra các đánh giá bên ngoài là một cách để có được bức tranh rõ ràng hơn về những gì khách hàng thực sự đang nói.
9/ Truy cập cơ quan đăng ký công ty
Điều này có thể không dễ dàng nếu bạn đang cân nhắc mua hàng qua biên giới. Mỗi quốc gia đều có cách đăng ký công ty riêng. Ở Việt Nam các bạn có thể tra tại: tratencongty. com
10/ Thông tin liên lạc có được bảo mật không?
Bạn có thấy ‘https’ ở phía trước địa chỉ của trang web và có biểu tượng ‘khóa’ hay không? Trong trường hợp này, giao tiếp giữa cửa trang web và trình duyệt của bạn được mã hóa, giúp cửa trang web an toàn hơn một chút khi sử dụng. Nó không đảm bảo rằng trang web không phải là giả mạo vì chi phí thêm chứng chỉ SSL (những gì bạn cần để bảo mật thông tin) rất rẻ hoặc đôi khi kẻ xấu có thể sử dụng SSL miễn phí.
11/ Phương thức thanh toán an toàn có được cung cấp không?
Có nhiều loại phương thức thanh toán. Như thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, PayPay, Zalo Pay, Viettel Pay, VNPay… bảo vệ người tiêu dùng bằng cách cho phép người tiêu dùng lấy lại tiền trong trường hợp sản phẩm không được giao. Kiểm tra xem trang web có hỗ trợ các phương thức thanh toán này không. Không bao giờ chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng nếu bạn nghi ngờ về độ tin cậy của một trang web.
Các phương thức thanh toán như Western Union, Moneygram, Skrill và Bitcoin thường không thể theo dõi được và hầu như không thể lấy lại tiền đã được chuyển bằng các phương thức này. Kết quả là, những phương thức này được ưu ái bởi những kẻ lừa đảo.
12/ Ai là người giao hàng sản phẩm?
Kiểm tra xem trang web đã liệt kê các đối tác giao hàng của mình chưa. Không phải tất cả các trang web đều liệt kê chúng, nhưng một số tích hợp tính năng theo dõi lô hàng. / Các đối tác giao hàng cũng có thể được đề cập trong quá trình thanh toán. Nếu một đối tác giao hàng đáng tin cậy được nêu tên, đây thường là một dấu hiệu tốt.
13/ Trang web có đòi hỏi thông tin nhạy cảm không?
Nếu một trang web mà đòi hỏi thông tin nhạy cảm như: ngày sinh, số chứng thư, căn cước công dân…Hay đòi đăng tải những hình ảnh của giấy tờ tùy thân lên trang web của họ. Cần phải dừng lại và suy nghĩ tại sao họ cần những thông tin này.
Luôn cẩn trọng đồng thời với những trang web không chính thống mà họ đòi hỏi ngay là phải đăng nhập thông tin cá nhân Facebook, Google hay thông tin tài khoản ngân hàng để thực hiện những bước tiếp theo. Kẻ xấu luôn lợi dụng lòng tham, sư ngây thơ và lòng tin của bạn đã lấy cấp thông tin.
14/ Không chắc? Liên hệ với cửa hàng trực tuyến
Một trang web tốt biết khách hàng của mình muốn giao tiếp theo những cách khác nhau. Kiểm tra xem công ty có cung cấp số điện thoại, email hoặc biểu mẫu liên hệ và đang hoạt động trên mạng xã hội hay không. Gọi cho công ty nếu nghi ngờ hoặc gửi yêu cầu thêm thông tin qua email hoặc qua mạng xã hội. Một trang web chuyên nghiệp thường trả lời trong vòng vài giờ hoặc tối đa là hai ngày làm việc tùy thuộc vào phương tiện liên lạc.
15/ Vẫn không chắc chắn? Đừng thực hiện thanh toán hay cung cấp thông tin!
Khi vẫn còn nghi ngờ, đừng thực hiện thanh toán hay cung cấp thông tin cho trang web ấy! Lời khuyên của chúng tôi ở đây tại Chongluadao là nếu bạn vẫn không chắc chắn, tốt hơn là nên thận trọng và làm theo trực giác của bạn. Đừng để một mức giá cao làm ảnh hưởng đến phán đoán của bạn. Nếu bạn vẫn nghi ngờ về trang web ấy, hãy kiếm những cửa hàng hoặc trang web tin cậy khác để mua.
Nguồn: Ngô Minh Hiếu
